หน่วยที่ 1หลักการทำงานของระบบเครื่องปรับอากาศ
วัตถุประสงค์ทั่วไป
1.1 เข้าใจหลักการทำงานของระบบเครื่องปรับอากาศ
1.2 เข้าใจอุปกรณ์หลักในระบบเครื่องปรับอากาศ
1.3 เข้าใจอุปกรณ์เสริมในระบบเครื่องปรับอากาศ
1.4 เข้าใจวงจรต่างๆในระบบเครื่องปรับอากาศ
วัตถุประสงค์เชิงพฤติกรรม
1.1 อธิบายหลักการทำงานของเครื่องปรับอากาศได้ถูกต้อง
1.2 อธิบายท่อแรงดันในวงจรเครื่องปรับอากาศได้ถูกต้อง
1.3 อธิบายอุปกรณ์หลักในระบบเครื่องปรับอากาศได้ถูกต้อง
1.4 บอกประเภทและชนิดของอุปกรณ์หลักในระบบ เครื่องปรับอากาศได้ถูกต้อง
1.5 อธิบายอุปกรณ์เสริมในระบบเครื่องปรับอากาศได้ถูกต้อง
1.6 บอกชื่ออุปกรณ์เสริมในระบบเครื่องปรับอากาศได้ถูกต้อง
1.7 อธิบายวงจรต่าง ๆ ในเครื่องปรับอากาศได้ถูกต้อง
1.8 อธิบายเลือกเปิด - ปิด วาล์วควบคุมสารทำความเย็นในชุดสาธิตเครื่องปรับอากาศได้ถูกต้อง
หน่วยที่ 1 หลักการทำงานของระบบเครื่องปรับอากาศ
1. หลักการทำงานของเครื่องปรับอากาศ
หลักการทำงานของเครื่องปรับอากาศ มีลักษณะคล้ายหลักการทำงานของเครื่องทำความเย็น ทั่วไป คือใช้หลักการของระบบอัด (Compression System) แต่จะแตกต่างกันตรงที่ระบบการปรับ อากาศจำเป็นต้องมีวงจรอากาศเข้ามาเกี่ยวข้อง
2. อุปกรณ์หลักของเครื่องปรับอากาศ
2.1 คอมเพรสเซอร์ (Compressor) หรือบางครั้งอาจจะเรียกว่า มอเตอร์คอมเพรสเซอร์ (Motor Compressor) เป็นอุปกรณ์หลักที่สำคัญที่สุดของระบบเครื่องปรับอากาศมีหน้าที่ดูดสารทำความเย็นที่เป็นแก๊สแรงดันต่ำ สามารถแบ่งได้ 3 แบบ คือ 1.คอมเพรสเซอร์แบบลูกสูบ (Reciprocating Compressor ) 2.คอมเพรสเซอร์แบบโรตารี่ (Rotary compressor) 3.คอมเพรสเซอร์แบบสโครล์ (Scroll Compressor)`
2.2 คอนเดนเซอร์ (Condenser) เป็นอุปกรณ์ที่ทำหน้าที่รับสารทำความเย็นที่เป็นแก๊สที่มีแรงดันสูงอุณหภูมิสูงจากท่อทางอัด (Discharge Ling) มาระบายความร้อนให้กับสารทำความเย็น สามารถแบ่งได้ 2 ชนิด คือ 1.ชนิดระบายความร้อนด้วยอากาศ (Air Cooled) 2.ชนิดระบายความร้อนด้วยน้ำ(Water Cooled)
2.3 ตัวควบคุมสารทำความเย็น (Refrigerant Control) มีหน้าที่รับสารทำความเย็นเหลวแรงดันสูง จากท่อสารทำความเย็นเหลว (Liquid Line) มาทำให้มีค่าแรงดันต่ำลงก่อนที่จะปล่อยเข้าไปให้เดือดในอีแวปปอเรเตอร์
2.4 อีแวปปอเรเตอร์ (Evaporator) มีหน้าท ี่รับสารทำความเย็นที่มีสถานะเป็นของเหลวแรงดันต่ำจากตัวควบคุมสารทำความเย็น ทำให้สารทำความเย็นมาเดือดในอีแวปปอเรเตอร์ สารทำความเย็นจะดูดความร้อนจากอีแวปปอเรเตอร์
3. อุปกรณ์เสริมในระบบปรับอากาศ
3.1 ตัวกรองและดูดความชื้น (Filter drier) เป็นอุปกรณ์ที่ทำหน้าที่กรองสิ่งสกปรกและดูดความชื้นในระบบเครื่องปรับอากาศ
3.2 กระจกมองสารทำความเย็น (Sight Glass) กระจกมองสารทำความเย็น บางทีเรียกว่า ตาแก้ว เป็นอุปกรณ์ชนิดหนึ่งที่ใช้ทำหน้าที่ดูสารทำความเย็นที่ไหลอยู่ภายในท่อ
3.3 ตัวสะสมสารทำความเย็นเหลว (Accumulator) ตัวสะสมสารทำความเย็นเหลว หรือแอคคิวมูเลเตอร์ เป็นอุปกรณ์ที่ทำหน้าที่รับสารทำความเย็นที่ออกจากอีแวปปอเรเตอร์
3.4 ตัวแยกน้ำมันหล่อลื่น (Oil Separator) คอมเพรสเซอร์ที่ใช้งานในระบบจำเป็นต้องมีน้ำมันเพื่อการหล่อลื่นชิ้นส่วนที่เคลื่อนไหวเสียดสีกัน เมื่อคอมเพรสเซอร์ทำงานจะดูดและอัดแก๊สหรือไอสารทำความเย็นที่เป็นละอองน้ำมันออกมาทางท่อทางอัด
3.5 ถังพักสารทำความเย็นเหลว (Liquid Receiver) ถังพักสารทำความเย็นเหลว เป็นอุปกรณ์ที่ทำหน้าที่ดักสารทำความเย็นที่เป็นแก๊สเอาไว้และปล่อยให้สารทำความเย็นเหลวไหลต่อไปในระบบได้
4. วงจรต่าง ๆ ในระบบเครื่องปรับอากาศ
4.1 วงจรสารทำความเย็นในเครื่องปรับอากาศจากหลักการทำงานเบื้องต้นที่ได้กล่าวมา สามารถสรุปได้ว่า วงจรสารทำความเย็นของเครื่องปรับอากาศจะประกอบด้วยอุปกรณ์หลัก 4 ส่วน
4.2 วงจรไฟฟ้าในเครื่องปรับอากาศ จากหลักการทำงานเบื้องต้นของเครื่องปรับอากาศ ความ เย็นที่ได้รับในห้องที่ต้องการปรับอากาศ จะเกิดจากการไหลของสารทำความเย็น ในวัฏจักรการทำงานระบบอัด วัฏจักรดังกล่าวจะเกิดขึ้นได้จะต้องมีวงจรไฟฟ้า เป็นส่วนสำคัญในการควบคุมการทำงานของวัฏจักร
4.3 วงจรอากาศในเครื่องปรับอากาศ ในการปรับอากาศเพื่อความสบายของมนุษย์ จะต้องควบคุมให้อากาศภายในห้องมีอุณหภูมิ ความชื้นและความเร็วลมที่เหมาะสมกับความต้องการของร่างกาย ซึ่งถ้าอากาศภายในห้องมีอุณหภูมิสูงเกินไปก็จะต้องถูกลดอุณหภูมิลง สามารถแบ่งได้เป็น 2 ส่วน คือ
4.3.1 วงจรอากาศที่ไหลหมุนเวียนอยู่ในตัวเครื่องปรับอากาศ
4.3.2 วงจรอากาศที่ไหลหมุนเวียนอยู่ในห้องหรือพื้นที่ปรับอากาศ
