หน่วยที่ 2 โครงสร้างส่วนประกอบของเครื่องปรับอากาศ
วัตถุประสงค์ทั่วไป
2.1 เข้าใจชนิดของเครื่องปรับอากาศ
2.2 เข้าใจโครงสร้างส่วนประกอบของเครื่องปรับอากาศขนาดเล็ก
2.3 เข้าใจโครงสร้างส่วนประกอบของเครื่องปรับอากาศขนาดใหญ่
วัตถุประสงค์เชิงพฤติกรรม
2.1.1 อธิบายชนิดของเครื่องปรับอากาศได้ถูกต้อง
2.2.1 อธิบายโครงสร้างและส่วนประกอบของเครื่องปรับอากาศขนาดเล็กได้ถูกต้อง
2.3.1 บอกประเภทและส่วนประกอบของเครื่องปรับอากาศขนาดใหญ่ได้ถูกต้อง
บทที่ 2 โครงสร้างส่วนประกอบของ
เครื่องปรับอากาศ
1. ชนิดของเครื่องปรับอากาศ
เครื่องปรับอากาศในปัจจุบันมีหลายรูปแบบ ทั้งเครื่องปรับอากาศขนาดเล็ก และเครื่องปรับอากาศขนาดใหญ่ สามารถรวบรวมตามชื่อที่เรียกได้ประมาณ 12 แบบ ดังนี้
1.1 เครื่องปรับอากาศแบบติดหน้าต่าง
1.2 เครื่องปรับอากาศแบบแยกส่วน
1.3 เครื่องปรับอากาศแบบเคลื่อนที่
1.4 เครื่องปรับอากาศแบบตู้ตั้ง
1.5 เครื่องปรับอากาศแบบแพคเกจ
1.6 เครื่องปรับอากาศแบบชิลเลอร์
1.7 เครื่องปรับอากาศรถยนต์
1.8 เครื่องปรับอากาศแบบเซ็นทรัล หรือแบบศูนย์กลาง
1.9 เครื่องปรับอากาศแบบติดในผนัง
1.10 เครื่องปรับอากาศแบบสตรีมเจ็ต
1.11 เครื่องปรับอากาศระบบน้ำยาแปรผัน (Variable Refrigerant Flow : VRF)
1.12 เครื่องปรับอากาศระบบอินเวอร์เตอร์
2. โครงสร้างส่วนประกอบของเครื่องปรับอากาศขนาดเล็ก
เครื่องปรับอากาศขนาดเล็กที่จะกล่าว คือ เครื่องปรับอากาศที่ใช้ตามบ้านพักอาศัยและสำนักงานมีขนาดไม่เกิน 60,000 Btu/hr เครื่องปรับอากาศที่ใช้ตามบ้าน ถ้าจะแบ่งตามลักษณะโครงสร้างและการติดตั้งแล้วแบ่งออกได้เป็น 2 แบบใหญ่ ๆ
2.1 เครื่องปรับอากาศแบบติดหน้าต่าง
เครื่องปรับอากาศแบบติดหน้าต่าง (Window Type) เป็นเครื่องปรับอากาศที่รวมเอาอุปกรณ์ทุกอย่างติดตั้งไว้ในโครงเดียวกัน แต่แยกกั้นแผงอีแวปปอเรเตอร์และแผงคอนเดนเซอร์ ออกจากกัน การติดตั้งจะยื่นส่วนที่เป็นแผงคอนเดนเซอร์ออกไว้ด้านนอกอาคาร ส่วนที่ทำความเย็นจะอยู่ภายในอาคาร
.png)
ส่วนที่ 1 แผงอีแวปปอเรเตอร์
ส่วนที่ 2 มอเตอร์คอมเพรสเซอร์
ส่วนที่ 3 แผงคอนเดนเซอร์
ส่วนที่ 4 มอเตอร์พัดลม
ส่วนที่ 5 ใบพัดลมระบายความร้อน
ส่วนที่ 6 แผงกรองอากาศ
ส่วนที่ 7 หน้ากากเครื่องที่มีแผ่นเกล็ดกระจายลมเย็น
ส่วนที่ 8 แผงวงจรไฟฟ้าและสวิตซ์ควบคุม
ส่วนที่ 9 อุปกรณ์ควบคุมสารทำความเย็น
3. โครงสร้างส่วนประกอบของเครื่องปรับอากาศขนาดใหญ่
ระบบปรับอากาศขนาดใหญ่ในปัจจุบัน มีการพัฒนาเพื่อให้เหมาะสมกับการใช้งานมีรูปแบบต่าง ๆ แบ่งเป็น 4 ระบบ
3.1 ระบบปรับอากาศแบบทำน้ำเย็นระบายความร้อนด้วยน้ำ (Water Cooled Water Chiller) เป็นระบบปรับอากาศที่มีขนาดใหญ่ที่สุด และมีอุปกรณ์ที่ใช้พลังงานไฟฟ้ามากที่สุด โดยการทำงานแบ่งเป็น 2 วงจรคือ วงจรน้ำเย็น และวงจรน้ำระบายค วามร้อน
3.2 ระบบปรับอากาศแบบทำน้ำเย็นระบายความร้อนด้วยอากาศ (Air Cooled Water Chiller) เป็นระบบปรับอากาศที่เล็กกว่าระบบแรกโดยมีความแตกต่างกันที่การระบายความร้อนเท่านั้น ซึ่งระบบนี้จะไม่มีวงจรของน้ำระบายความร้อนเพราะจะใช้อากาศในการระบายความร้อน โดยใช้พัดลมดูดหรือเป่าไปยังขดท่อความร้อนของคอนเดนเซอร์ ซึ่งพัดลมอาจมีจำนวนหลายชุดในเครื่องทำน้ำเย็นแต่ละชุด
3.3. เครื่องปรับอากาศแบบเป็นชุดหรือแบบแพคเกจ (Package Air Conditioner)
เครื่องปรับอากาศในระบบนี้ จะติดตั้งมอเตอร์คอมเพรสเซอร์เข้ารวมอยู่กับแฟนคอยล์ ยูนิต ซึ่งติดตั้งอยู่ภายในห้องปรับอากาศ ระบบปรับอากาศแบบนี้จะมีการระบายความร้อยอยู่ 2 แบบ คือ เครื่องปรับอากาศแบบแพคเกจระบายความร้อนด้วยอากาศ (Air Cooled Package : ACP) และ เครื่องปรับอากาศแบบแพคเกจระบายความร้อนด้วยน้ำ (Water Cooled Package : WCP)
2.2 เครื่องปรับอากาศแบบแยกส่วน (Split Type)
จากขีดจำกัดของเครื่องปรับอากาศแบบหน้าต่าง จึงได้มีการพัฒนาเพื่อลดปัญหาเสียงดังขณะเครื่องทำงาน และเพิ่มขนาดการทำความเย็นให้มากขึ้นจึงได้มีการแยกส่วนที่ทำความเย็นไว้ในห้องภายใน เรียกว่า แฟนคอยล์ ยูนิต (Fan Coil Unit) และนำเอาชุดระบายความร้อน และคอมเพรสเซอร์ออกไว้ภายนอกอาคาร เรียกว่า คอนเดนซิ่ง ยูนิต (Condensing Unit)
.png)
.png)
3.4 ระบบปรับอากาศแบบแยกส่วน (Split Type)
เป็นระบบปรับอากาศที่มีขนาดเล็กที่สุด ซึ่งส่วนใหญ่ใช้กับห้องปรับอากาศในอาคารและโรงงาน เพราะสะดวกในการใช้งานและการดูแลรักษา แต่ประสิทธิภาพต่ำกว่าระบบใหญ่ ส่วนประกอบของระบบทำความเย็นแบ่งเป็น 2 ส่วน ดังนี้
คอนเดนซิ่ง ยูนิต (CDU : Condensing Unit) ติดตั้งภายนอกห้อง ซึ่งประกอบด้วย คอนเดนเซอร์ พัดลม และคอมเพรสเซอร์
แฟนคอยล์ ยูนิต (FCU : Fan Coil Unit) ติดตั้งอยู่ภายในห้อง ซึ่งประกอบด้วยอีแวปปอเรเตอร์และพัดลม โดยทั้งสองส่วนจะเชื่อมต่อกันด้วยท่อทองแดง สิ่งที่สำคัญของระบบนี้จะต้องทำความสะอาดอีแวปปอเรเตอร์
ส่วนที่ 1 อีแวปปอเรเตอร์
ส่วนที่ 2 มอเตอร์พัดลม ชนิดปรับได้ 3 ระดับ
ส่วนที่ 3 แผ่นกรองอากาศ
ส่วนที่ 4 แผงช่องทางอากาศเข้า
ส่วนที่ 5 แผงช่องทางอากาศออก
ส่วนที่ 6 บานเกล็ดปรับทิศทางลมขึ้นลง
ส่วนที่ 1 มอเตอร์คอมเพรสเซอร์
ส่วนที่ 2 คอนเดนเซอร์
ส่วนที่ 3 มอเตอร์พัดลม
ส่วนที่ 4 ใบพัดลม
ส่วนที่ 5 วาล์วบริการ
ส่วนที่ 6 แผงอุปกรณ์ทางไฟฟ้า